Op zaterdag 16 november 2025 won Jutta Leerdam de vrouwen 1000 meter bij de ISU Speed Skating World CupSalt Lake City met een tijd van 1:12,35 — haar eerste wereldbekerzege van het seizoen. De 26-jarige schaatsster uit Zeewolde haalde haar landgenote Femke Kok met slechts 0,08 seconden voorbij, een verschil dat in de snelheidsschaatswereld nauwelijks merkbaar is. Toch was het geen perfecte race. "Ik voelde me vandaag weer mezelf, terwijl ik denk dat ik nog beter kan rijden," zei Leerdam. Maar toen ze de tijd zag, dacht ze: "Oh, nog iets harder en dan heb je het wereldrecord. Maar dan moet het allemaal duizend procent perfect zijn." Ze nam zichzelf kwalijk dat ze in de voorlaatste bocht een grote misser maakte. "Die kostte me veel energie, en misschien uiteindelijk ook de zege. Maar ik schaats een persoonlijk record, dus eigenlijk hoor ik nu blij te zijn."
Een dag vol hoogtes — en een fatale botsing
De zondag begon met hoop, maar eindigde met schrik. Tijdens een trainingssessie op de Utah Olympic Oval in Salt Lake City botste Leerdam zwaar samen met de Canadese topster Ivanie Blondin. Blondin, 34, trainde met haar teamgenotes Isabelle Weidemann en Valerie Maltais voor de team pursuit, terwijl Leerdam alleen op de baan zat en met hoge snelheid in de bocht kwam. Volgens verslagen van Sportnieuws probeerde Leerdam de botsing te verminderen door haar hand op Blondins heup te leggen — maar het was te laat. Beide schaatsers vlogen van de baan. Blondin gleed tussen andere schaatsers door en botste tegen de borduren. Ze stond er met tranen in haar ogen bij, maar herstelde zich opmerkelijk snel. Later die dag liep ze met haar team de team pursuit, waar ze de snelste tussenstand van de dag neerzetten.De reacties: van schok tot kritiek
De incidenten in de training zorgden voor onrust in de schaatswereld. Erben Wennemars, de 48-jarige Nederlandse schaatslegende en oud-Olympisch medaillewinnaar, gaf een harde analyse aan NOS: "Ze rijdt er gewoon keihard achterop." Het was geen directe beschuldiging, maar een waarschuwing aan een generatie schaatsers die vaak te snel en te onvoorzichtig op drukke trainingen optreden. De Nederlandse ploegleiding reageerde rustig: "We hebben een protocol voor trainingen op drukke baan, maar uiteindelijk ligt de verantwoordelijkheid bij de individuele schaatsster." Blondin’s team daarentegen toonde begrip. "Ivanie is een professionele, ervaren schaatsster. Ze weet wat ze doet, en ze weet ook hoe je omgaat met risico’s," zei een Canadese coach. "Ze had geen fout gemaakt. Jutta kwam van achteren, te snel, te dichtbij. Dat gebeurt. We zijn blij dat niemand ernstig gewond is."De rest van het weekend: records, teleurstellingen en nieuwe hoop
Terwijl Leerdam in de 500 meter slechts de tiende snelste was (tegen Kaja Ziomek-Nogal uit Polen), zette haar landgenote Femke Kok een wereldrecord neer: 36,53 seconden. Het was een van de meest indrukwekkende prestaties van het weekend — en een harde tegenslag voor Leerdam, die net een dag eerder had gewonnen. De Nederlandse ploeg had een sterke opstelling: Joy Beune verbrak haar eigen persoonlijk record op de 3000 meter met 3:53,69 — bijna drie seconden sneller dan haar vorige beste. "Dit is een dik PR. Ik win hier bijna drie seconden. Het ging echt heel goed," zei Beune. De mannen hadden minder succes. Kjeld Nuis en Joep Wennemars presteerden onder verwachting, terwijl de 20-jarige Amerikaan Jordan Stolz de 1000 meter won. De Canadese team pursuit-ploeg, met Blondin, Weidemann en Maltais, toonde zich als een van de grootste kandidaten voor de Olympische Spelen in Milano-Cortina.Wat komt er aan? Calgary, de thuisbaan van Leerdam
Leerdam kijkt al vooruit — naar Calgary, Alberta. "Kijk, volgend weekend rijden we in Calgary; die baan beschouw ik meer als de mijne, want daar heb ik vorig jaar twee nationale records neergezet. Hopelijk kan ik opnieuw stunten," zei ze. De baan in Calgary is haar geluksbaan: in 2024 legde ze er twee Nederlandse records neer, op de 1000 en 1500 meter. Ze weet dat de druk op haar groter wordt na de botsing — maar ook dat de kans op herstel en herstel van vertrouwen groter is dan ooit.De achtergrond: hoe risicovol is schaatsen op drukke trainingen?
De botsing herinnert aan een serie incidenten in de afgelopen jaren. In 2022 botste Suzanne Schulting met een Noorse schaatsster tijdens een training in Heerenveen — ze brak haar sleutelbeen. In 2023 raakte Jutta Leerdam zelf al betrokken bij een botsing in Heerenveen, toen ze haar hand op een medeschaatsster legde om een val te voorkomen — en daarmee een andere schaatsster uit de baan duwde. De ISU heeft sindsdien een nieuwe richtlijn uitgevaardigd: bij trainingen met meer dan 10 schaatsers tegelijk, moet er een "safety zone" worden gereserveerd. Maar in de praktijk? Die wordt vaak genegeerd. "Het is een cultuurprobleem," zei een voormalig topschaatsster aan De Telegraaf. "We leren niet hoe we veilig samen schaatsen. We leren hoe we winnen. En dat is een gevaarlijke combinatie."Wat nu voor Jutta Leerdam?
Ze staat op een kruispunt. Eén kant: de wereldbekerzege, het persoonlijk record, de kracht van een sporter die zichzelf herhaalt. De andere kant: de botsing, de kritiek, de zichtbare schok bij haar tegenstander. Ze is geen slechte schaatsster. Ze is een schaatsster die in de top zit — en daarbij moet je soms te ver gaan. Maar nu? Nu moet ze leren hoe je ook veilig bent in de top.Frequently Asked Questions
Hoe is het mogelijk dat Jutta Leerdam een wereldbekerzege haalt en daarna zo’n zware botsing ondergaat?
De wedstrijd en de training vonden op opeenvolgende dagen plaats — het is geen directe oorzaak-gevolg relatie, maar wel een dramatische timing. Leerdam won op zaterdag met een persoonlijk record, wat haar vertrouwen verhoogde. Zondag trainde ze met dezelfde intensiteit, maar op een drukke baan waar veel Canadese schaatsers voor de team pursuit oefenden. De combinatie van hoge snelheid, weinig ruimte en een onvoorspelbare beweging van Blondin leidde tot de botsing. Het is een toeval, maar ook een symptoom van de druk in topspitsen.
Waarom kreeg Ivanie Blondin niet een schorsing of straf voor de botsing?
De ISU geeft geen straffen voor botsingen tijdens trainingen — alleen tijdens wedstrijden. Blondin was niet de oorzaak: ze trainde in een vast patroon, terwijl Leerdam van achteren kwam met hoge snelheid en geen ruimte liet. De ISU heeft geen bewijs dat Blondin haar baan onveilig veranderde. Daarom werd er geen actie ondernomen. De focus ligt op de verantwoordelijkheid van de achterkomende schaatsster, wat in de sportcultuur vaak vergeten wordt.
Wat is de invloed van deze botsing op de Nederlandse schaatsploeg?
De botsing heeft de sfeer veranderd. Hoewel Leerdam nog steeds een van de sterkste schaatssters is, wordt haar agressieve stijl nu zichtbaarder geanalyseerd. De ploegleiding overweegt extra trainingen in baanveiligheid, vooral voor jonge schaatsers die snel groeien. Ook de media zijn nu scherper op de vraag: "Wanneer wordt het tijd om te leren samen te schaatsen, en niet alleen te winnen?" Dat is een diepere vraag die de Nederlandse schaatscultuur langzaam moet beantwoorden.
Waarom is Calgary zo belangrijk voor Jutta Leerdam?
De baan in Calgary is een van de snelste ter wereld — met een hoge, gladde ijsbaan en weinig luchtweerstand. Leerdam zette er in 2024 twee Nederlandse records: op de 1000 en 1500 meter. Ze voelt zich er fysiek en mentaal thuis. Voor haar is Calgary niet zomaar een volgende wedstrijd — het is een kans om de botsing in Salt Lake City te compenseren met een krachtige prestatie. Als ze daar wint, kan ze de botsing omvormen tot een krachtige comeback.
Hoe reageert de internationale schaatswereld op deze botsing?
De Canadezen tonen begrip, maar ook waarschuwingen: "We hebben ook al veel botsingen meegemaakt. Het is geen kwestie van schuld, maar van cultuur." In Nederland en Noorwegen wordt er meer gesproken over veiligheidsprotocollen. In Zwitserland en Duitsland zijn er al trainingen voor jonge schaatsers waarin ze leren hoe ze afstand houden en signalen geven. De ISU staat onder druk om dit verplicht te maken — maar tot nu toe is het nog vrijwillig. De botsing in Salt Lake City maakt het onmogelijk om het te negeren.
Is Jutta Leerdam nog veilig om te schaatsen?
Ja — maar met een nieuwe aanpak. Leerdam is niet gevaarlijk door haar snelheid, maar door haar onvoorspelbaarheid in drukke situaties. Ze heeft de capaciteit om te winnen, maar moet leren te wachten, te signaleren en te respekteren. Ze is geen risicovolle schaatsster — ze is een schaatsster die nog moet leren hoe je top bent zonder anderen te riskeren. Dat is een levensles, niet alleen een sportles.