In de vroege uurtjes van vrijdag 10 oktober 2025 heeft Benjamin Netanyahu, Premierminister van Israël het eerste stadium van een door de Verenigde Staten-gemedieerd vredesplan goedgekeurd. Na meer dan zes uur discussie in de kantine van het Knesset stemde het kabinet unaniem voor een terugtrekking van het Israëlische Defensie (IDF) naar de zogenoemde ‘gele lijn’, en eiste van Hamas dat alle 48 gijzels binnen 72 uur worden vrijgelaten.
Achtergrond van het conflict
Het conflict dat op 7 oktober 2023 losbarstte, heeft sindsdien miljoenen levens veranderd. Terwijl de eerste weken gekenmerkt werden door een hevige militaire offensief, bleven er talloze menselijke tragedieën – waaronder de ontvoering van 48 burgers – onopgelost. Verschillende pogingen tot onderhandelingen, onder meer via Egypte in november 2023 en Qatar in juni 2024, zakten uiteen over de volgorde van een staakt-het-vuren en de terugtrekkingslijnen.
Op 27 september 2025 introduceerde voormalig Amerikaans president Donald Trump een nieuw vredesinitiatief, waarbij de ‘gele lijn’ – een grens die de Israëlische troepen zou terugtrekken tot het begin van de Israëlische bezetting in 2005 – als eerste stap werd vastgelegd. Het plan kreeg brede steun in Washington, maar was in Tel Aviv altijd omstreden vanwege zorgen over veiligheid en de politieke druk van hardliners.
Details van de goedkeuring
Het officiële persbericht van het kantoor van Netanyahu uit 3.00 uur lokale tijd luidde onder meer: “De regering heeft zojuist het kader goedgekeurd voor de vrijlating van alle gijzels – zowel levend als overleden.” De voorwaarden waren onmiskenbaar:
- De IDF moet binnen 24 uur terugtrekken naar de gele lijn.
- Hamas moet de 48 gijzels – 20 levend, 28 overleden – binnen 72 uur overhandigen, uiterlijk 1.30 uur op maandag 13 oktober.
- De overhandiging moet gebeuren bij de Erez Crossing, onder toezicht van mediators uit de Verenigde Staten, Egypte en Qatar.
Voor de medische opvang werd Sheba Medical Center aangewezen als hoofdlocatie; een gespecialiseerd traumateam stond paraat om de overlevenden onmiddellijk te behandelen.
Reacties van betrokken partijen
De eerste re"actie kwam vanuit Moskou, waar een woordvoerder van het Kremlin de “constructieve” aard van het akkoord prees, maar benadrukte dat de implementatie “onder strikte internationale observatie” moet plaatsvinden. In Gaza zelf was de stemming gemengd: een senior woordvoerder van Hamas, die anoniem bleef, gaf aan er “bereid” te zijn de gijzels over te dragen, mits de Israëlische terugtrekking volledig wordt gerespecteerd.
Uit de Verenigde Staten verklaarde een woordvoerder van het Department of State: “We staan volledig achter dit mijlpaaldraad‑akkoord en zullen alle benodigde middelen inzetten om een soepele uitvoering te waarborgen.” Tegelijkertijd waarschuwde de Europese Unie dat elke schending van de tijdslijn “onmiddellijk zal leiden tot een hernieuwde militaire escalatie”.
Vele Israëli’s, waaronder families van de ontvochten, reageerden met een mengeling van opluchting en angst. “Na twee jaar van onzekerheid, is dit het moment waarop we eindelijk hopen ons leven weer op te pakken,” zei Sara Cohen, moeder van een van de levenden kinderen. “Maar we blijven waken; één misstap en er is weer oorlog.”
Impact op de bevolking en humanitaire situatie
De terugtrekking van de IDF naar de gele lijn betekent dat Israël controle houdt over ongeveer 53 % van het Gazastrook‑gebied, terwijl de overige 47 % onder Palestijnse civiele autoriteit komt. Voor de 2,3 miljoen inwoners van Gaza heeft dit zowel kansen als risico’s: de verwachting is dat de Kerem Shalom‑grens binnen 48 uur weer opengaat voor humanitaire hulp.
Een directe consequentie is dat de 20 levende gijzels – waaronder drie kinderen en twee senioren – straks naar ziekenhuizen in Tel Aviv en Jeruzalem worden gebracht. Medische experts waarschuwen echter dat de mentale en fysieke littekens van maanden van ontbering niet gemakkelijk zullen genezen.
Voor de nabestaanden van de 28 overleden gijzels betekent het akkoord ten minste een waardige begrafenis volgens Joodse religieuze tradities, iets wat tot nu toe onmogelijk was door de voortdurende gevechten.
Toekomst en volgende stappen
Phase Two van het vredesplan, gepland voor 15 oktober, richt zich op een permanent staakt-het-vuren en een uitgebreider politiek akkoord over grensregelingen, waterbeheer en wederopbouw. Als Hamas de 72‑uur‑deadline mist, zal volgens de Israëlische verklaring de gehele overeenkomst automatisch vervallen, met een onmiddellijke hervatting van militaire operaties.
Op beleidsniveau zal de Amerikaanse centrale commando een “monitoring‑team” opzetten om de naleving te verifiëren. Tegelijkertijd zal de Europese Commissie extra financiële steun toezeggen voor de wederopbouw van infrastructuur in de Gazastrook, onder voorwaarde dat de veiligheidsgaranties worden gerespecteerd.
Voor nu blijft de klok tikken. Het moment waarop de eerste gijzelaar de veilige zone van Erez bereikt, zal de toon zetten voor de komende weken – een toneelstuk van hoop, wantrouwen en internationale diplomatie.
Veelgestelde vragen
Wat houdt de 24‑uur‑terugtrekkingslijn precies in?
De zogenoemde ‘gele lijn’ is een grens die de Israëlische troepen terugbrengt tot hun positie vóór de bezetting van 2005. Hiermee blijft Israël controle houden over het noordelijke deel van de Gazastrook (ongeveer 53 % van het grondgebied), terwijl de rest onder Palestijnse civiele autoriteit valt.
Hoeveel gijzels moeten er precies vrijkomen en wanneer?
Alle 48 gijzels – 20 levend en 28 overleden – moeten volgens het akkoord binnen 72 uur na de goedkeuring, dus uiterlijk 1.30 uur op maandag 13 oktober 2025, aan de Israëlische autoriteiten worden overhandigd.
Wat gebeurt er als Hamas de deadline mist?
Volgens de Israëlische verklaring vervalt het hele akkoord automatisch, waardoor een onmiddellijke hervatting van militaire operaties door de IDF wordt verwacht. Internationale waarnemers hebben gewaarschuwd dat dit de regionale veiligheid verder zou ondermijnen.
Welke rol spelen de Verenigde Staten in de uitvoering?
De VS leveren diplomatieke en logistieke ondersteuning: ze coördineren de monitorings‑teams bij de Erez‑overgang, garanderen veiligheid voor het transport van de gijzels en zorgen voor de financiële faciliteiten die nodig zijn voor de humanitaire hulp en wederopbouw.
Wat betekent dit voor de dagelijkse levens van Palestijnen in Gaza?
Succesvolle uitvoering zou de opening van de Kerem Shalom‑grens mogelijk maken, waardoor voedsel, medicijnen en bouwmaterialen sneller aankomen. Maar de voortdurende veiligheidscontroles en de gedeelde controle over het grondgebied blijven een bron van onzekerheid voor de 2,3 miljoen inwoners.